De Vlaamse elite weet verdomd goed hoe ondemocratisch, ziek en reddeloos verloren België is. Zij moet het voortouw nemen om publiek basta te zeggen en te kiezen voor de onafhankelijkheid. Remi Vermeiren heeft een klare visie op de non-toekomst van dit verminkte land. (door Frans Crols)
Omringd door kunst van Panamarenko en Ettore Sottsass, niet door de pijp en tabak van de beroepsflamingant, schreef Remi Vermeiren een urgent boek over de Vlaamse onafhankelijkheid. Hij deed dat met zicht op de Vlaanderenstraat in Gent. “Ik heb jaren gezocht om precies in deze straat een appartement te kopen”, lacht hij guitig. “België: de onmogelijke opdracht”, uitgegeven door Pelckmans, is tweehonderdveertien bladzijden rustige vastheid en twee bladzijden opgewonden vastheid. In het boek spreekt de oud-topman van de nog enige Belgische topbank, KBC, die na 2008 beter dan de concurrenten het hoofd boven water hield. Folklore heeft hem nooit geboeid.
‘t Pallieterke: de Vlaamse politieke en in zekere mate ook de economische elite verzaakt aan haar opdracht, zegt u in de twee bladzijden van opgewonden vastheid…
Remi Vermeiren: “Ja, binnenskamers wordt er door vele leden van die elite reeds jaren positief gereageerd op het Manifest van de Denkgroep in De Warande van 2005, maar hola, ook voor diegenen die niets moeten vrezen noch iets te verliezen hebben, daarmee naar buiten komen, dat is blijkbaar riskant. De vrees die velen het zwijgen oplegt, zegt natuurlijk iets én over de Vlaamse onderdanigheid én over de macht en de onverdraagzaamheid van het Belgische establishment. De Vlaamse vooraanstaanden die door hun werk, hun contacten en hun ervaring sterk beseffen dat België door de zes staatshervormingen sedert 1970 een land is geworden dat Vlaanderen politiek ontmand heeft en economisch kapotmaakt, en Wallonië en Brussel evenmin de kans geeft hun toekomst volwaardig en dynamisch voor te bereiden, zouden de Belgische patstelling duidelijker moeten blootleggen en zelfstandigheid zo niet prediken, dan toch openlijk als een waardig alternatief moeten erkennen.”
‘t Pallieterke: elke discussie over Vlaamse onafhankelijkheid onder leden van de elite mondt uit op argumenten tegen de onafhankelijkheid. Er wordt niet openlijk gedebatteerd over de pro’s en de contra’s, wel steeds vanuit de positie van underdogs, van ‘t zal en ‘t kan niet slagen.
Remi Vermeiren: “Ja, het gaat steeds meteen over de wetten die in de weg staan en de praktische bezwaren. Mijn boek wil die scheeftrekking wegnemen en omdraaien naar een écht debat met het afwegen van de argumenten voor en de argumenten tegen, en met een redelijke houding ten overstaan van Wallonië en Brussel, die beide in zekere mate slachtoffer zijn van de perfide Belgische structuur. Dan zal blijken dat er meer kan dan de bevreesden denken.”
‘t Pallieterke: de Vlaamse politici kiezen voor de veilige thuishaven, voor het prestige?
Remi Vermeiren: “Wat hoofdzakelijk een menselijke houding is maar waar de echt leidende politicus zou moeten boven staan, omdat hij weet dat zijn taak is te dienen en enkel de belangen van zijn opdrachtgevers – zijn kiezers – te verdedigen. Een onafhankelijk Vlaanderen is slechts een beperkte schaalverkleining van België. Ik vergelijk het met Denemarken en dat land is een prachtig rolmodel. Wat het bruto binnenlands product, de uitvoer, de internationale betrekkingen, de economische dynamiek en de betere arbeidsmarkt betreft, kan een onafhankelijk Vlaanderen voor zijn zes miljoen burgers veel beter dan België een toekomst opbouwen. Vandaag is Vlaanderen de Belgische gemeenschap die reeds decennia en structureel de zeer hoge schulden van Wallonië en in mindere mate Brussel draagt en als stank voor dank bijzondere meerderheden, overmatige transfers, pariteiten in het beleid en veto’s van de twee overige Belgische maatschappijen in de maag kreeg gesplitst. Het unitaire model was niet langer geschikt voor België. Het federale model, met zijn zes staatshervormingen sedert 1970, is een mislukking. Vlaanderen is stelselmatig, door de schuld van de Vlaamse politici, politiek gevangengezet en ondergaat vandaag grotendeels en lijdzaam wat Brussel en Wallonië voor hen beiden verkiezen.”
‘t Pallieterke: de analyse over de politieke en maatschappelijke tweederangsrol van Vlaanderen is reeds vaker geformuleerd. Wat maakt de onafhankelijkheid dringend?
Remi Vermeiren: “Het verschil met vroeger, en ook het verschil met 2005 toen het Manifest voor een Zelfstandig Vlaanderen verscheen, is dat de Vlaamse welvaart door de Belgische recepten, traagheid en blokkades steeds sneller verzwakt en dat de Vlamingen, omdat de essentiële hefbomen van een goed beleid – eenvoudige structuren, transparantie, een eigen fiscaliteit en goede sociale wetten – uit onze handen gehouden worden, die welvaart niet kunnen in stand houden. De tekorten van de Belgische staat, en voornamelijk Wallonië, kunnen en moeten zij niet ten eeuwige dage blijven dragen, onder meer gezien de vergrijzing. Bovendien, en niet minder belangrijk, ik druk erop, vraagt de globalisering en de vervreemding die zij onder meer meebrengt dat Vlamingen – net als gelijk welke andere gemeenschap of volk -, door zelfstandigheid meer zelfvertrouwen en zelfbewustzijn verwerven en – daardoor – opener worden en beter met kritiek, in de eerste plaats zelfkritiek, kunnen omgaan.”
‘t Pallieterke: de zesde staatshervorming wordt door de Vlaamse partijen van de regering-Di Rupo toegejuicht. Met reden?
Remi Vermeiren: “Fout. Het is een hervorming als alle vorige, met stappen vooruit en stappen achteruit, met een toename van het democratische deficit en met vooruitzichten op een volgende hervorming, trouwens reeds meteen aangekondigd door politici, ook van de betrokken partijen.”
‘t Pallieterke: uw boek gaat verder dan het Manifest voor een Zelfstandig Vlaanderen?
Remi Vermeiren: “Ik schreef het onder meer omdat er in de tekst van 2005 over Brussel weinig gezegd werd, wat telkens als een tekort werd aangemerkt, en terecht. Ook was het erg technisch en daardoor ontoegankelijker. Bovendien is er tussen toen en nu geen volwassen discussie geweest over de verzelfstandiging van Vlaanderen en Wallonië en de toekomst van Brussel. Ik wilde eveneens inpikken op de misverstanden over de Vlaamse onafhankelijkheid die gewild of ongewild verspreid worden. Bijvoorbeeld, ‘België is te klein om te splitsen’ is echt een waardeloos argument. Van de bijna tweehonderd onafhankelijke staten in de wereld heeft net niet de helft minder inwoners dan Vlaanderen. Wat het bruto binnenlands product per inwoner betreft, staat Vlaanderen op de achttiende plaats, net na de VS en Ierland, en voor Japan, Duitsland en Frankrijk. Wallonië haalt plaats zevenentwintig, net na Italië en Nieuw-Zeeland. Enzovoort.”
‘t Pallieterke: u stelt dat de Franstaligen haast eensgezind de voor hen meest rendabele strategie volgen? Overschat u het Franstalige talent niet?
Remi Vermeiren: “De Franstaligen streven open en bloot een pre-onafhankelijkheidsconstructie na, zonder die zo te noemen. Zij willen hun territorium uitbreiden en eventueel later internationaal doen erkennen. Hoe kun je anders de concepten Wallo-Brux en de Fédération Wallonie-Bruxelles en het geostrategische belang dat ze hechten aan een geografische verbinding van Brussel met Wallonië noemen? Hun dominantie bij de recente Vlinderakkoorden spreekt duidelijke taal. In de regering-Di Rupo voeren de Franstaligen het hoge woord. De Vlamingen spelen de achtergrondmuziek. Ecolo sluit zich van harte aan bij alle Franstalige pogingen om niks fundamenteels te moeten veranderen aan het voor hen gunstige regime van transfers, blokkeringen en voordelen die de Franstaligen veertig jaar lang bij elke staatshervorming hebben opgebouwd. Daarentegen, een Vlaams politiek front bestaat niet. Het Belgische nationalisme bevalt de Waalse nationalisten perfect. Zij kunnen elk eigen “nationalisme” afzweren en het Vlaamse nationalisme brandmerken. Zij bekomen wat zij beogen, dus is België voor hen een geschikt politiek vehikel. Niet voor ons.”
‘t Pallieterke: in uw boek stuit men bij de analyse van de economische en politieke ontwikkelingen van Vlaanderen, Wallonië en Brussel op het idee van de “failed states”, de mislukte staten zoals men die vindt in discussies over de derde wereld.
Remi Vermeiren: “Ik tracht bladzijden lang met veel tabellen aan te tonen dat België inderdaad in zekere mate een “failed state” is en dat er geen hoop is binnen een Belgische staat dat ooit te veranderen. Afgezien van enkele lichtpunten en de hoeraberichten door politici die daarbij horen, gaat het economisch nog steeds slechter dan de Vlamingen denken en de Walen willen toegeven. Als Wallonië kiest voor immobilisme, wat zijn volste recht is, dan ook een immobilisme waar het zélf de lusten en de lasten van draagt. Vandaar de radicale remedie om België te ontmantelen en te vervangen door twee onafhankelijke landen – Vlaanderen en Wallonië – en de stadstaat Brussel. Over die stadstaat moeten de Brusselaars, de Vlamingen – voor de bescherming van de Nederlandstaligen in Brussel -, de Walen en zo mogelijk de Europese Unie in dialoog gaan. Menselijk en evenmin politiek dienen Wallonië en de stadstaat getergd noch uitgekleed te worden. Ik pleit voor het ruimhartig verdelen van de Belgische overheidsschuld tussen Vlaanderen en Wallonië.”
‘t Pallieterke: u schrijft dat de Europese Unie Vlaanderen en Wallonië niet aan de deur zal zetten. Waarom maakt u het niet eenvoudiger en verdedigt u niet de toetreding van Vlaanderen tot de Europese Vrijhandelsassociatie, de EFTA, die een afgezwakte vorm is van de EU en Zwitserland, Noorwegen, IJsland en Liechtenstein omvat en akkoorden heeft met de EU?
Remi Vermeiren: “Aan dat alternatief, die tweede weg, heb ik niet gedacht. Het hoeft ook niet. Het lijkt mij “second best”, of nog minder. De Europese Unie zal Vlaanderen, in tegenstelling met wat het consensusdenken daarover zegt, niet aan de kant duwen. Bovendien wilde ik de koudwatervrees voor onafhankelijkheid niet versterken door naast een splitsing van België ook nog het vermoeden aan te wakkeren dat wij een bijkomende scheiding moeten aandurven. De Europese Unie vergemakkelijkt de Vlaamse onafhankelijkheid door onder meer het bestaan van de euro. Denk aan Schotland en de dreiging om dat mogelijk nieuwe land uit de Britse muntunie te stoten en dus het pond af te nemen. De Europese Unie is, ondanks haar huidige problemen en een niet steeds gelukkige aanpak, een moedig, toekomstgericht en visionair project en daarin passen een onafhankelijk Vlaanderen, een onafhankelijk Wallonië en een stadstaat Brussel perfect. Brussel kan, verdedig ik, zich sterker opstellen als hoofdstad van de Europese Unie, met de voordelen van dien, door geen lid te zijn van de EU, want dat maakt die stad neutraler ten overstaan van de landenleden. Ik stel voor dat Brussel het gemeenschappelijke grondgebied is van Vlaanderen en Wallonië en dat de Brusselaars beschikken over de meest volledige soevereiniteit mogelijk, met echter rechtstreekse bevoegdheden voor Vlaanderen voor wat wij nu persoonsgebonden materies noemen en meer, ten overstaan van de inwoners van Brussel die voor de Vlaamse nationaliteit kiezen. Ik hoor dan van juristen dat zij geen voorbeeld vinden van een dergelijke formule. Waarom moet dat? Wij kunnen een nieuwigheid doen geboren worden. Brussel ligt waar het ligt, zal niet verhuisd worden en heeft er alle belang bij zeer goede betrekkingen te onderhouden met de buurman. Ik schrijf ook dat de Vlaamse regering en de Vlaamse administratie in die stadstaat kunnen blijven. Een politiek van de verschroeide aarde zit niet in mijn boek.”
‘t Pallieterke: onafhankelijkheid, nieuwe landen, dat kon na de dekolonisering in Afrika en Azië, en voordien in Latijns-Amerika en nadien de USSR, maar toch niet meer vandaag, beweren wel wat opiniemakers.
Remi Vermeiren: “Die opiniemakers dwalen. Waarom nu plots niet meer? Aan het zelfbeschikkingsrecht wijd ik enkele bladzijden. Het volkenrecht is ook in 2014 geen beletsel om te kiezen voor Vlaamse onafhankelijkheid. Onafhankelijkheid is trouwens steeds een mengeling van wettelijkheid en feitelijkheid. Zal een internationale instantie, zal de Europese Unie, zal de NAVO zich verzetten tegen de onafhankelijkheidsverklaring van de Krim? Als de meerderheid van de Krim-burgers in min of meer redelijke omstandigheden in een volksraadpleging kiest voor onafhankelijkheid, om nadien een nieuwe relatie te smeden met Rusland, is er toch niets of niemand die hen dat recht kan of mag afnemen? Kosovo werd recent onafhankelijk verklaard, Montenegro idem dito. En wat zal Oekraïne zijn over twaalf maanden: één land, twee landen, tweeënhalf landen? Feiten en democratische voorkeuren zijn belangrijker dan Lord Majors, zoals de Britten weten.”
