Uncategorized

Van scheepsramp tot bezinning

Redactie Binnenland

2015-18_05_Van scheepsramp tot bezinning (Medium)Verschil vluchteling-migrant misnoegt links

Volgens een schatting van de Verenigde Naties zouden er dit jaar alleen al zo’n 500.000 bootmigranten via de Middellandse Zee de oversteek naar Europa wagen. Dat is onze verrekte eigen schuld en we moeten de grenzen maar eens goed openzetten, zo reageert links. Links heeft maar één probleem: almaar meer Europese burgers zien dat enigszins anders.

Mogelijk 950 mensen aan boord van een gekapseisd schip. Meteen werden de “verslaggevers ter plaatse” als ramptoeristen op het vliegtuig gezet om vooral niets te missen in lijkenland. VRT-radiojournaliste Katrien Vanderschoot “zag hoe het schip de haven binnenvoer”… Ze zagen op Malta 28 overlevenden en 24 overleden migranten. Ramingen over het precieze aantal doden liepen uiteen, maar dat het om een drama ging, ontkende niemand.

Volgens de International Organization for Migration stierven de jongste vijftien jaar naar schatting al 22.000 bootmigranten op hun weg naar Europa. Vorig jaar waren dat er 3.400.

Gaat het over vluchtelingen of over bootmigranten? Geen overbodige vraag voor een zinvol politiek debat. De overlevenden waren volgens Flavio di Giacomo van de Internationale Organisatie voor Migratie afkomstig uit Syrië, Somalië en Eritrea, waar ze op de vlucht sloegen voor politiek geweld, maar zeker niet uitsluitend, want afgelopen weekend bereikten ook vluchtelingen uit Mali, Gambia, Senegal, Nigeria en Bangladesh de Zuid-Italiaanse kust. Dat het hele drama een gevolg is van een grootschalige en erg lucratieve mensensmokkel was evenmin zonder betekenis.

Vooral de Italianen zijn het beu die golf over zich heen te krijgen. Premier Matteo Renzi had het over “een politieke kwestie met een grote ‘P’”. De EU-leiders werkten op een speciale Europese top een tienpuntenplan uit om de crisis aan te pakken. Een plan dat er eigenlijk nauwelijks één is, want Europa is absoluut verdeeld in die materie: er zijn bijzonder grote verschillen in het migratiebeleid, tussen links en rechts, maar ook tussen Zuid- en Noord-Europa en een veel terughoudender Oost-Europa.

Dubbelzinnig

Wat is er dan wél beslist? Het merendeel van de migranten, asielzoekers die niet voor de vluchtelingenstatus in aanmerking komen, zou snel(ler) worden teruggestuurd. Vijfduizend échte vluchtelingen uit het Midden-Oosten zouden in de EU verspreid worden met quota op basis van onder andere de economische sterkte en het aantal inwoners. Maar veel moet nog worden “besproken”. Er komt (driemaal) meer geld om de bootmigratie tegen te gaan, concreet in de vorm van wat meer patrouilleschepen, oorlogsschepen en helikopters.

Andere denkpistes zijn het vernietigen van de vluchtelingenvloot, een strengere kust- en grenscontrole, en een strengere aanpak van de mensensmokkelaars. In juni volgt een eerste evaluatie bij de Europese Raad.

De Europese reactie is niet echt “kordaat”, wel dubbelzinnig. De EU wil helpen, maar niet spreken van een “speciale zoek- en reddingsmissie” om niet nog meer mensen aan te moedigen om de oversteek te wagen. Hiermee probeert Europa een scheidingslijn te trekken tussen asielzoekers en economische migranten. Een onderscheid dat vooral links misnoegt.

Schuld

Weinigen waren er vroeger bij dan de onvolprezen Ivo Belet om een ramp op grote afstand van hier meteen uit te roepen als een gevolg van het ‘falen van Europa’: “We doen te weinig. De Middellandse Zee is stilaan aan het veranderen in het massagraf… Europa heeft gefaald.” Een merkwaardige, maar gratuite profilering van een man die we al zo vaak zagen schuimbekken bij de minste kritiek op Europa. Hij kroop ermee in het rijtje van humanitaire springkonijnen als koning Philippe, die ook de “verantwoordelijkheid” van het drama bij Europa meende te moeten leggen.

Getuigend van iets meer nuchterheid en realisme was het standpunt van Theo Francken en Jan Jambon (N-VA): “Ervoor zorgen dat migranten niet op die boten stappen.” Lees: we moeten het probleem aanpakken aan de bron.

Politiek

Tussen links en rechts in, zie elders op deze bladzijde, spreekt in de Europese democratieën gelukkig de burger. Om die reden verzetten steeds meer lidstaten zich tegen een asiel- en migratiebeleid zonder grenzen, dat vooral de mensensmokkelaars almaar rijker maakt.

De progressieve migratielobby bevindt zich in die strijd voor open grenzen overigens in bijzonder goed gezelschap, als objectieve bondgenoot van de door hen zo verfoeide kapitalisten en grote ondernemersorganisaties die we vooral horen zwijgen als het gaat over economische vluchtelingen. Vergroten die immers niet het aanbod aan witte en zwarte werkkrachten? En verlagen ze niet de lonen? Hoeveel Oost-Europeanen werken hier aan bespottelijke lonen in de bouwsector, de transportsector, et cetera?

Veel burgers pikken dat zelfbeschuldigende wijsvingertje van links niet langer.

Dat vingertje is ook onterecht. Volgens Dirk van den Bulck, de commissaris voor de Vluchtelingen en de Staatlozen in België, leidde bijna de helft van alle asielonderzoeken door het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen (CGVS) in 2014 tot de toekenning van een beschermingsstatus. De beschermingsgraad bedraagt zelfs 98 procent  voor de Syrische vluchtelingen.

Oplossing

Het mondiale armoedeprobleem los je niet op door het te verplaatsen. Daarvoor is het veel te groot. Wel haalbaar is een grotere inspanning om mee te zorgen voor politieke stabiliteit en fatsoenlijke economische en sociale omstandigheden in de derde wereld. Ontwikkelingshulp, dat mag meer zijn, veel meer.

In deze wereld geldt de ijzeren wet dat de plaats waar je geboren wordt, bepalend is voor zowat alles in je leven. Maar de conclusie die links hieruit trekt, is fout. Solidariteit is best oké, maar vanuit het besef dat die nu eenmaal per definitie beperkt is in omvang. Solidariteit krimpt naarmate de solidariteitskring verruimt. In die zin zijn grenzen zelfs vanzelfsprekend. Ook in linkse middens is omkijken naar de dichte familie wellicht evident, maar wordt het enthousiasme om leegstaande kamers te verhuren aan vluchtelingen, of de eigen portemonnee leeg te schudden onder migranten, al heel wat minder zichtbaar.

Links gaat ook op de loop voor de correcte vragen: waarom slikt Brussel zoveel geld? Wat is de impact van migratiekost op overheidsuitgaven en onze sociale zekerheid (van kindergeld, onderwijs en werk, tot huisvesting, zorg, pensioen, enz.)? Is de bijna evident lage werkzaamheidsgraad en armoede van nieuwkomers onze schuld? Enzovoort…

Het valt nog af te wachten hoe wijd de deur van het krakkemikkige huis Europa wordt opengezet en hoelang. De voorliggende oplossingen van een probleem dat ze in Brussel compleet fout hebben ingeschat, zijn er de facto geen.

De wijze waarop de bestaande huizen van de Europese naties werden gesloopt, voordat het nieuwe appartement van de Europese Unie een fatsoenlijk dak kreeg, tart de democratische verbeelding, lezen we nog in Elsevier. Zo ging het met de euro, en met het opheffen van de grenscontroles. Ook met het migratiebeleid.

Blijft Europa met al die minachting voor het gematigd conservatisme van zijn burgers grove fouten maken? In het politieke spel biedt de burger almaar meer weerwerk tegen de hoge kosten (politiek, economisch, sociaal en cultureel) van open grenzen. Om die reden is nu al duidelijk dat het verzet in een aantal landen groeit om die trend een halt toe te roepen. Liefst 86 procent van de Grieken en 80 procent van de Italianen wil volgens onderzoek van Pew Research Center minder migranten in hun land.

Zijn die burgers hardvochtig? De meeste burgers niet, maar ze weten dat je problemen best bij de wortel aanpakt. Vooral ter plaatse dus.

Anja Pieters

PAL Nieuwsbrief

schrijf je gratis in

Blijf op de hoogte met onze dagelijkse nieuwsbrief




Alle nieuws voor binnenland opgevolgd door de PAL NWS redactie.

Delen